Żółta

Nie doczytane lektury

Profesor akademicki poprosił

pisarza Tadeusza Borowskiego

aby przeczytał „stos wypracowań szkolnych”

pod tytułem "jak uczyłem się podczas okupacji" 

Bbł 1946 rok, a Tadek miał 24 lata

wypracowanie „Droga przez las”

traktuje o Staszku, synu węglarza

Staszek szedł przez las

był 1939 rok. Wielkopolska.

zdążał do konspiracyjnej szkoły

bał się lasu i nie lubił tej drogi

w lesie rozległy się strzały

na Staszka wypadł z lasu

przerażony i obdarty Żyd

na spodniach miał czerwone pasy

logotyp tutejszego więźnia

Staszek zmartwiały wskazał ręką:

wykrztusił:„tam, tam... żandarmi!”

Żyd pobiegł w stronę przeciwną

Bist du Jude?

wrzasnął na Staszka

zdyszany niemiecki żandarm

i dodał po polsku z mazurskim akcentem
„Nie widziałeś Żyda? Uciekł z obozu”.

„Nie widziałem” - odparł malec po polsku

„Ich habe niemanden gesehen” - dodał po niemiecku

„Ach,so, du bist Pole… a te ślady, to czyje?”

Żandarm uderzył chłopca kolbą w twarz.

Staszek upadł na zwilgotniałą ziemię.

jedną ręką machinalnie przytrzymywał

kartki z książkami „żeby tylko nie pobrudziły się!”.

żandarm kopnął dziecko kilka razy

i zostawił zakrwawione ciałko w lesie.

kiedy go znaleziono miał wybitne przednie zęby

gdy wyzdrowiał Niemcy wysiedlili ich podejrzaną

rodzinę na zachód, do Generalnej Gubernii.

on dalej się uczył w konspiracyjnym gimnazjum

wstąpił do Szarych Szeregach

zginął gdzieś na Starym Mieście

w Powstaniu Warszawskim

jest takie zdanie u Tadeusza Borowskiego

pada ono tuż po tym jak Staszek usłyszał strzały

„Wiedział. Któreż polskie dziecko nie wiedziało wtedy!

to żandarmi polują na Żydów.

widocznie znowu ktoś uciekł z obozu pod miasteczkiem.

Żeby go nie złapali, 

żeby go nie złapali, 

żeby go nie złapali,

rytmicznie powtarzał sobie jak zaklęcie.”

tej małej przeklętej książeczki

miliony Polaków nie doczytało do końca