Lola Wolf -
Reznick
Początek burzy
(1939 – 1941)
[Z : "Pinkas Krinki", Tel-Aviv,str. 270,
318]
<...>
Zmierzch Społeczności Żydowskiej Krynek
Pesach
1942
Zbliżałosię święto Pesach. Pieczono macę, sprzątano domy,
czyszczono naczynia . Pocichu, w ukryciu przed Niemcami przygotowywaliśmy się do koszernej
Paschy.
O dziewiątej rano,
w piątek , w dzień przed Paschą 5702 (1942), przezotwarte bramy getta wmaszerowało
dwustu gestapowców w czarnych, oznakowanychtrupimi czaszkami czapkach. Gwałtownie
rozpierzchli się po wszystkich ulicachgetta rabując, bijąc, torturując irozstrzeliwując Żydów.
Dziesiątki ofiar zgładzono w najbrutalniejszy sposób,wśród nich:
sędzia Krynek Reb Leib
Segal, Mosze (Moshe) Lew (Lev),(mąż piekarki Chany), który fizycznie sprzeciwił się
Niemcom, matka Okuna z ulicy Garbarskiej zadźgananożem we własnym łóżku i wielu innych.
Jedenpo drugim padali od kul na
ulicachspalonego, zdewastowanego getta, przy śmietnisku pełnym odpadów. W
brudzieśmietniska, w ludzkich ekskrementach leżałymartwe, zakrwawione ciała. Nie
możnabyło nawet dokonać pochówku na cmentarzu. Złożono ich w mogile zbiorowej
naterenie getta, w pobliżu "Linas Tsedek" (przytułku). Pogrom trwał ponad pięć godzin. PrawdziwaPascha
!
Z trzydziestu dziewięciu
ofiar owej krwawej Paschy poekshumacji udało się zidentyfikować następujące
osoby:
dwudziestu ośmiumężczyzn
1. Reb
Shmuel ( Szmuel ) Lev, rabinchasydzki (“the geler”)
[blondyn]
2. Dayan(Dajen) [sędziasądu żydowskiego] Reb Lejb (Leybke)
Segal
3. Heykel (Hejkł)
Alian (właściciel restauracji)
4. Moshe (Mosze )
Alekshitzer(Alekszicer)
5. Heschel
Okun (“Heschel - Meshores”-Meszores)[Sługa]
6. Sender
Aronovitch (Aronowicz) (“Sender - Pupeks”)[pępek]
7. Hershel
(Herszł)Aronovitch (Aronowicz) (jeden z synów Sendera)
8. Meir
Blokh (Bloch) (Meir “mantzes”-mances) [małe co nieco]
9. Abraham
Brevdeh(chasyd, kierownik “Hakhnoses Orkhim”-Hachnoses Orchim) [szabesowegoprzytułku dla
biednych włóczęgów]
10. Pinie Gendler (Pinie Munie
Feygel (Fejgeł)Yehushe's)
11. Velvel Veinach
(the Valker) [szapował]
12. Benjamin
Veyrach(Naome Ide's)
13. Abraham Lopate
(Łopate)(Abrahmke “drales”- drapak)
14. Moshe (Mosze)
Lapate (Łopate)
15. Mosheke (Moszke)
Lev(“maziks” [swawolnik] mąż Chany piekarki )
16. Motke Levin (krawiec,
“the horbultchik”-horbulczik) [garbaty]
17. Shmuel (Szmuel) Levin (Munie
Khsrial's, opiekunsynagogi)
18. Muntchik
(Munczik)Wolf (kowal)
19. Jankel Wolf (syn
Aarona,wnuk Munczika kowala)
20. Natanovitch(Natanowicz)
21. Henoch Nakdiman
(jedenz synów Hertzke (Hercke ) z garbarni)
22. Mones Potchevutski
(Poczewucki)(właściciel sklepu z okleiną)
23. Alter Kaplan (“the Hon”)
[kogut]
24. Monie Yakov
(Jakow)Kaplan (producent skóry)
25. Daniel Kaganovitch
(Kaganowicz) (“the Hoykher”-Hojcher)[wysoki]
26. Motl
Kravetski(Krawiecki) (syn Shmuel (Szmuela) I Bashke (Baszke) Spodviler's
(Spodwilerów)
27. Rabkin
28. Sender
Shafir(Szafir).
pięć
kobiet
1. Eylin (Elin)
(żonastarego Mendela)
2. Chana
Alekshitser(Alekszicer)
3. Okun
(matka Heschela Okuna)
4. Shoshke
(Szoszke) Lascher (Shoshke Rachel Matske's, sprzedawczynijaj)
5. Feygel
(Fejgeł) Nakdiman (żona Israela Hercika (Hertzk))
Z jęz. angielskiego tłumaczyła Joanna Czaban