posłuchaj

Strona wykorzystuje COOKIES w celach statystycznych, bezpieczeństwa oraz prawidłowego działania serwisu.
Jeśli nie wyrażasz na to zgody, wyłącz obsługę cookies w ustawieniach Twojej przeglądarki.

Zgadzam się Więcej informacji

Ludzie

Tiktiner Rebeka Rywka
1550-1605
Uczona ta kobieta urodziła się w końcu pierwszej połowy XVI stulecia w mieście Tykocinie. Ojcem jej był Mayer Tyktiner, rabin w Tykocinie, który wydał kilka dzieł o treści religijnej w Krakowie r. 1588. Rebeka w młodym wieku okazała wielkie chci i zdolności do nauki. Pierwszym jej nauczycielem był jej ojciec. W nauce, głównie języka hebrajskiego, takie postępy zrobiła, że w 18 roku życia niepospolicie władała tym językiem, z łatwością czytała dzieła filozoficzne żydowskie w oryginale pod kierunkiem uczonego rabi Samuela, w którym często Rebeka wspomina w swojej pracy literackiej. Z wielkim zamiłowaniem oddawała się również naukom świeckim, a czytając pilnie dzieła różnych autorów, głównie zaś moralistów, napisała znakomite dzieło pod tytułem "Meneketh Ribhka" w żargonie żydowskim, pragnąć aby ono było dostępne i zrozumiałe przez ówczesne najmniej wykształcone Żydówki. Traktuje ono o wychowaniu i obowiązkach kobiet. Pracę swą podzieliła na siedem rozdziałów, z których każdy obejmuje obowiązki kobiet względem kraju, społeczeństwa i rodziny. Najobszerniejszy rozdział traktuje o chowaniu dzieci. Między innemi mówi ona, że dziecko powinno się przede wszystkiem fizycznie rozwijać, a dopiero w 6 roku życia można je zacząć uczyć. Przemawia też gorąco za wiedzą nauk świeckich, które rozwijają umysł. Praca ta wyszła drukiem dopiero po śmierci autorki, a mianowicie w Pradze Czeskiej roku 1609 in 4-0 i w Krakowie w 8-ce roku 1618. Dziełko to obecnie jest bardzo rzadkie, bo w małej edycyi było wydane. Świat naukowy dowiedział się o skromnej autorce i jej pracach dopiero przez Jana Konrada Luffta, ucznia seminaryum chrześciańskiego duchownego w Norymberdze, który sobie obrał za temat rozprawy, wygłoszonej na egzaminie publicznym, rozbiór pracy tej właśnie Tiktiner Rebeki: pod tytułem "Meneketh Ribhka". Rozprawa rzeczona Luffta wyszła drukiem w Altdorfie r. 1719 pod tytułem "De Rebecca Polona eruditarum in gente Judaica Foeminarum rariori exemplo". Praeside Gustavo Gergio Zeltner. Ano 1719, 3 Aprile, disputabit Joh. Conradus Lufft - Fischbacco Novie. Gdzie i w którym roku Rebeka Tiktiner umarła nie wiadomo. Pędziła bowiem życie samotne, oddając się pracy literackiej.

Z: https://pl.wikisource.org/wiki/Strona:PL_Słownik_biograficzny_uczonych_Żydów_Polskich.djvu/70 
2016-12-05 19:50:01
Załączone pliki: