Społeczność żydowska pojawiła się w Surażu w XVI wieku i istniała do poł. XVII w. – do momentu uzyskania przez miasto przywileju de non tolerandis Judaeis. Po raz kolejny Żydzi pojawili się w Surażu pod koniec XVIII w. W 1799 r. spis pruski liczył zaledwie 12 Żydów na 723 mieszkańców, a w 1897 roku 368 na 1599 mieszkańców. Po zakończeniu I wojny światowej zaczęła spadać liczba ludności żydowskiej w mieście z powodu jej migracji do większych ośrodków miejskich, a także emigracji do Ameryki. Związane z tym było zubożenie gminy żydowskiej, której nie było już stać na utrzymywanie administracji. Wynikiem tego był wyjazd rabina z miasta oraz przyłączenie gminy do gminy żydowskiej w Zabłudowie, skąd od 1928 r. dojeżdżał rabin Joachan Mirsky. Szacuje się, że w 1939 r. w Surażu żyło tylko ok. 40 Żydów.
Źródło: Tomasz Wiśniewski "Bóżnice Białostocczyzny", sztetl.org
(JK)