posłuchaj

Strona wykorzystuje COOKIES w celach statystycznych, bezpieczeństwa oraz prawidłowego działania serwisu.
Jeśli nie wyrażasz na to zgody, wyłącz obsługę cookies w ustawieniach Twojej przeglądarki.

Zgadzam się Więcej informacji

Ludzie

Stanisława Centnerszwerowa
1889 Warszawa - 1943 Białystok
Stanisława Centnerszwerowa (Centnerszwer, Centerszwer) była absolwentką prywatnej szkoły Adolfa Edwarda Hersteina w Warszawie (1904 – 1907), później zaś uczyła się w Paryżu (1907 –1913) pod kierunkiem H. J. C. Martina i E. Renarda. Tu prezentowała swoje prace na Salonie Niezależnych w 1911 i 1912 r. oraz na wystawie polskich artystów – emigrantów w Barcelonie. Wzorem innych artystów tego czasu odbyła artystyczne podróże po Francji, Włoszech i Jugosławii, ich plonem stały się pejzaże i szkice architektoniczne, znane z późniejszych wystaw. Interesował ją portret psychologiczny, pejzaż i martwa natura. Po powrocie do Warszawy (zapewne w 1912 r.) Stanisława Centnerszwerowa stała się jedną z ważnych postaci polskiej sztuki nowoczesnej. Od następnego roku regularnie brała udział w wystawach organizowanych przez Żydowskie Towarzystwo Krzewienia Sztuk Pięknych [1]. Pierwszą wystawę indywidualną przedstawiła w 1924 r. w Warszawie, dziesięć lat później uczestniczyła w wystawie polskich artystek w Paryżu, kilkakrotnie prezentowała swe prace na indywidualnych wystawach w warszawskim Salonie Czesława Garlińskiego. W 1937 r. wraz z Izraelem Tykocińskim, Romanem Rozentalem, Władysławem Weintraubem, Maksymilianem Feuerringiem, Józefem Śliwniakiem i Henrykiem Rabinowiczem wzięła udział w wystawie Grupy Siedmiu w salach Instytutu Judaistycznego w Warszawie. W styczniu 1938 r. na dorocznym Salonie Żydowskiego Towarzystwa Krzewienia Sztuk Pięknych zaprezentowała Autoportret, ukazujący ją w popiersiu,ze szczupłą twarzą, dużych ciemnych oczach i łagodnym uśmiechu wąskich ust. Była subtelną kolorystką, silnie zainspirowaną francuskim impresjonizmem i twórczością Vincenta van Gogha, którego ceniła szczególnie wysoko. Jej obrazy charakteryzuje elegancja konturu i czyste żywe barwy. W 1939 r. Stanisława Centnerszwerowa wraz z mężem Maksymilianem i córką Elżbietą znalazła się w okupowanym przez Związek Radziecki Białymstoku. Złożyła podanie o przyjęcie do Związku Artystów Zachodniej Białorusi, lecz nie została przyjęta. Cudem zachowały się dowody artystycznej aktywności Stanisławy Centnerszwerowej z czasów, gdy mieszkała w Białymstoku: bratanek malarki Stefan Reicher przekazał wiadomość, że nieznana bliżej dr B. Czajkowska miała przekazać trzy obrazy artystki do zbiorów Żydowskiego Instytutu Historycznego. w tej kolekcji znajdują się trzy obrazy Stanisławy Centnerszwerowej z 1941 r., a więc z ostatniego etapu jej twórczości, przekazane w 1950 r. przez dr Bertę Szayjkowską z Białegostoku: Portret córki Elżbiety, Portret starego mężczyzny z papierosem i Portret starej kobiety.
Jej mąż Maksymilian Centnerszwer był znanym muzykiem, kompozytorem, nauczycielem i krytykiem muzycznym.
Wraz z całą rodziną w 1943 roku zginęła w białostockim gettcie.

Za: J. Tomalska, Żydowskie artystki Białegostoku
https://independent.academia.edu/JoannaTomalska


[1] J.Sandel, Centnerszwerowa Stanisława [w:] Słownik artystów polskich i w Polsce działających, red. zespół t. I, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk 1971, s. 298 -299.


Centnerszwer Portret córki Elżbiety


StanisławaCentnerszwerowa, Portret córki Elżbiety, pł. ol., 89 x 64,5, 1941r.

własność Żydowski Instytut Historyczny



Centnerszwer Portret 
staruszki


StanisławaCentnerszwerowa, Portret staruszki , pł. ol., 91,5 x 72,5, 1941 r.

własność ŻydowskiInstytut Historyczny


Centnerszwer Mężczyzna z papierosem


StanisławaCentnerszwerowa, Mężczyzna z papierosem, pł. ol., 91 x 73, 1941 r.

własność ŻydowskiInstytut Historyczny


WiT

Białystok. 1941


2018-10-25 14:17:23
Załączone pliki: