Aktualności
Ksiąga Żydów Sokólskich
„Księga Pamięci Żydów Sokólskich”
Sokółka przedwojenna była prawdziwym miejscem wielokulturowości. Żyli tu Polacy, Białorusini, Tatarzy i Żydzi.
Proces osiedleńczy Żydów rozpoczął się wdrugiej połowie XVII wieku, a w 1698 r. w Grodnie król August II nadał im prawozajmowania się handlem, wyrobu gorzałki i piwa, prawo do budowania szkółi, kramów na rynku oraz założenia cmentarza. Przed wojną w Sokółce mieszkałookoło 3500 osób narodowości żydowskiej, która w większości zajmowała się handlem. W czerwcu 1941 r. do miasta wkroczyli Niemcy, którzy założyli obóz pracy,a dla ludności żydowskiej getto, gdzie zgromadzono około 8 tys. Żydów z Sokółki, Janowa, Krynek, Czyżewa i innych okolicznych miejscowości. Likwidacja getta trwałaod 2 listopada 1942 r. do 24 stycznia 1943 r. Znaczna część żydowskich mieszkańców Sokółki zginęła w niemieckim obozie zagłady w Treblince. „Księga Pamięci Żydów Sokólskich” jest poświęcona społeczności, która w wyniku Zagłady zniknęła z ulic miasta. Jest to polski przekład angielskiego tłumaczenia.
Oryginalna Księga została napisana w języku hebrajskim i jidysz. Przekład jest na tyle wierny, na ile to było możliwe. W tłumaczeniu angielskim jestwiele pomyłek i przeinaczeń dotyczących faktów historycznych związanych Sokółką. Polskiego tłumaczenia podjął się Waldemar Daszuta, który poprawił pisownię polskich nazwisk wymienionych w Księdze i niektórych lokalnych nazwgeograficznych. Nie jest to opracowanie historyczne tylko zbiór wspomnień przedwojennych żydowskich mieszkańców Sokółki. Publikacja została wydanaprzez wydawnictwo Encyklopedia Diaspory Żydowskiej w 1968 roku w Jerozolimie. Nie przetłumaczono dotychczas na język angielski rozdziałów napisanych w języku jidysz, dlatego też polska wersja Księgi ich nie zawiera. Niektóre treści zawarte w Księdze mogą wydawać się kontrowersyjne, a nawet niesprawiedliwe i krzywdzące. Należy jednak pamiętać, że nie zawsze prawda jest przyjemna. Mamy tu do czynienia z emocjami ludzi tragicznie potraktowanymi przez los.
„Księga
Pamięci Żydów Sokólskich” jest jedną
z 540 ksiąg pamięcidotyczących miejscowości znajdujących
się w granicach II Rzeczypospolitej. Zaczęłyone powstawać po drugiej wojnie światowej, a intencją
ich twórców było dać możliwiepełny obraz dawnego życia
żydowskiego we wszystkich jego
przejawach orazopowiedzieć o Zagładzie.
Autorów tej Księgi łączyło pochodzenie
z tej samejmiejscowości – Sokółki oraz wspólny cel jakim było
zachowanie pamięci o ich małejojczyźnie dla przyszłych pokoleń. Badacze Ksiąg Pamięci uznają je za
bardzo cenne,choć nie w pełni doceniane źródło. Jest to wręcz ostatni pinkas (kronika)
sokólskiejgminy żydowskiej przedstawiający szerokie spektrum życia społecznego,
religijnego,ekonomicznego i kulturalnego miasta, w którym Żydzi czuli się współgospodarzamii#które
postrzegali jako swój dom. Zawarte są też rozdziały poświęcone Zagładzie,życia po
wojnie oraz sylwetkom wybranych mieszkańców
zmarłych po wojnie w Izraelu. „Księgę Pamięci Żydów Sokólskich”
wydał Jamiński
Zespół Indeksacyjny,którą można nabyć odwiedzając poniższy link:https://jzi.org.pl/produkt/ksiega-pamieci-zydow-sokolskich
Opracowała Ewa Krychniak
Zespół Indeksacyjny,którą można nabyć odwiedzając poniższy link:https://jzi.org.pl/produkt/ksiega-pamieci-zydow-sokolskich
Opracowała Ewa Krychniak
2021-03-01 14:01:24